Πολλοί άνθρωποι έχουν την τάση να κουκουλώνουν την ανάγκη τους να ζητήσουν βοήθεια, όταν έρχονται αντιμέτωποι με δυσκολίες στις σχέσεις τους, στην οικογένειά τους και σε διάφορα ψυχολογικά θέματα της ζωής τους.

Παρά το «κουκούλωμα» αυτό, η ερώτηση τριγυρίζει συνεχώς μέσα τους: "Μήπως τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για να ζητήσω βοήθεια;" Μία κοινή πεποίθηση είναι ότι μπορούν να βρούν μόνοι τους τη λύση και ότι η αναζήτηση βοήθειας από ψυχολόγο, είναι μία ένδειξη αδυναμίας.

Όποιος τελικά επιλέγει να απευθυνθεί σε ψυχολόγο, είναι σύνηθες ότι αντιμετωπίζεί μία δυσκολία για πάρα πολύ καιρό. Είτε είναι οικογενειακό ή προσωπικό, το θέμα είναι ότι ο άνθρωπος βιώνε τη δυσκολία για αρκετά μεγάλο διάστημα. Οι ιστορίες που φέρνουν οι θεραπευόμενοι στις πρώτες συνεδρίες εξελίσσονται σε ένα συναισθηματικό ξέσπασμα που κρατούσαν για καιρό μέσα τους και πολλές φορές αυτό το ξέσπασμα περιλαμβάνει ποικίλα είδη κακοποίησης, συναισθηματική, σεξουαλική ακόμα και σωματική, εμμέσως και προς τον εαυτό τους. Οι θεραπευόμενοι τότε ρωτούν αν έχουν εκείνοι ευθύνη σε όλο αυτό και νιώθουν ένοχοι για τη συμβολή τους στο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν.

 

Οι άνθρωποι αυτοί έχουν τις σχέσεις που επιτρέπουν στον εαυτό τους. Η μόνη τους «αποτυχία» είναι ότι δεν είπαν "όχι" εδώ και πολύ καιρό σε αυτή την απαράδεκτη συμπεριφορά προς τον εαυτό τους. Δεν έβαλαν ένα ρεαλιστικό όριο ώστε να είναι σε θέση να κρατηθούν οι ίδιοι ψυχολογικά ασφαλείς όταν προέκυψαν τα προβλήματα.

 

Πότε, λοιπόν, θα είναι η κατάλληλη στιγμή για να ζητήσουν βοήθεια; Στην ιδανική περίπτωση, όταν τα αδιέξοδα δεν μπορούν να κρύβονται πια κάτω από το χαλί. Όταν παρουσιαστεί για πρώτη φορά η δυσκολία, ίσως να υπάρξει μια αόριστη αίσθηση, ότι κάτι δεν είναι καλό, χωρίς να είναι σίγουροι τι συμβαίνει. Μετά από ένα μικρό χρονικό διάστημα, η κατάσταση γίνεται ξεκάθαρη. Σε αυτό ακριβώς το σημείο χρειάζεται να ξεκινήσει το εσωτερικό καθρέφτισμα.

Για παράδειγμα, αν μία γυναίκα παρατηρήσει ότι ο άντρας που μόλις ξεκίνησε να βγαίνει μαζί του, μερικές φορές χάνει την ψυχραιμία του, με το να επιτρέπει στον εαυτό της να τον δικαιολογεί προκειμένου να είναι μαζί, δεν μπορεί να προστατεύσει τον εαυτό της στη συνέχεια. Ούτε αν του χαριστεί στη σεξουαλική επαφή μαζί του νωρίτερα από ό,τι πραγματικά θέλει, ούτε αν σχεδιάζει αργότερα να κάνει μαζί του οικογένεια.

Το παρελθοντικό συναίσθημα είναι προγνωστικός ή αποτρεπτικός παράγοντας της μελλοντικής συμπεριφοράς

Ως εκ τούτου, χρειάζεται να είμαστε σε επιφυλακή για έναν ελάχιστο αριθμό ενδείξεων «προβληματικής συμπεριφοράς» ως έγκαιρης προειδοποίησης πριν από την ανάληψη δράσης. Η προσεκτική παρατήρηση αυτών των ενδείξεων, είναι ιδιαίτερα χρήσιμη κατά την θεραπευτική διεργασία προκειμένου να γίνει κατανοητή και να ισχυροποιηθεί μία μελλοντική απόφαση που θα είναι αποδεκτή και ασφαλής για τον καθένα.

Δυστυχώς, οι περισσότεροι θεραπευόμενοι μπαίνουν στη θεραπευτική διαδικασία μόνο όταν έχουν φτάσει τα πράγματα σε αδιέξοδο, κάτι που σημαίνει ότι το πρόβλημα έχει κλιμακωθεί σε ένα ανεξέλεγκτο επίπεδο και δημιουργεί δυσάρεστο αντίκτυπο στη ζωή τους. Όταν ένας άνθρωπος φτάσει στο έσχατο σημείο να ζητήσει βοήθεια δεν μπορεί να διακρίνει ότι αυτό που τον φέρνει στη θεραπεία, του έχει προκαλέσει και σημαντικό οικονομικό κόστος, που μπορούσε να είχε αποφύγει αν ζητούσε νωρίτερα βοήθεια.

Φυσικά δεν τελειώνει εδώ η «ζημιά» για τον άνθρωπο. Το τίμημα για την υγεία, το άγχος, οι άγρυπνες νύχτες, η μειωμένη απόδοση στην εργασία, η απώλεια της ποιότητας ζωής, οι εθισμοί που "βοηθούν ν στην κατάσταση" - όλα αυτά έχουν ένα συναισθηματικό καθώς και οικονομικό κόστος. Αν ένας εμπειρογνώμονας οικονομικός αναλυτής έπρεπε να αξιολογήσει οικονομικά τη "ζημιά" στο καθένα από όλα αυτά, ποιο θα ήταν το τελικό ποσό; Αξίζει πραγματικά τον κόπο η υιοθέτηση μίας τέτοιας στάσης, μόνο και μόνο για χάρη της διατήρησης της εικόνας του ανθρώπου ως αυτοδύναμη, ανεξάρτητη προσωπικότητα, που δεν έχει ανάγκη καμίας βοήθειας;

Στην πραγματικότητα, η επαγγελματική βοήθεια έχει πραγματικά εξαιρετική αξία - συνήθως οι καλές συνεδρίες κοστίζουν σημαντικά λιγότερο από το συνολικό κόστος του προβλήματος!

Γνωρίζω ότι πολλοί άνθρωποι σκέφτονται το κόστος και δεν ξεκινούν ψυχοθεραπεία. Ακόμη και αν σκεφτώ με οικονομικούς όρους για την ψυχοθεραπεία, κάτι που το αποφεύγω, υπολογίστε ότι ένα διάστημα περίπου λίγων μηνών από τη στιγμή που θα έρθει κανείς στη θεραπεία, θα του κοστίσει πάρα πολύ λιγότερο μακροπρόθεσμα. Επίσης, ένα συναισθηματικό πρόβλημα που θα μπορούσε να επιλυθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα με την ψυχοθεραπεία, θα κοστίσει πολύ πιο λίγο αν ένα ζευγάρι εμπλακεί σε συνεχείς διαμάχες, εντάσεις και το τέλος χωρίσει, χωρίς να έχει καταλάβει πραγματικά γιατί έχει χωρίσει.  

Έτσι, ακόμα κι αν επιτευχθεί στο τέλος η επίλυση του προβλήματος με τη βοήθεια ενός καλού ψυχολόγου χωρίς να υπάρξουν χειρότερες συνέπειες, αξίζει να θυμάται κανείς ότι κάθε πρόβλημα έχει μια συγκεκριμένη διάρκεια ζωής. Οπότε, η τρυφερή ματιά στα προβλήματα όσο είναι ακόμα νωρίς, είναι ματιά φροντίδα στον εαυτό μας και πρόληψη τεράστιων συναισθηματικών – και οικονομικών – απωλειών. Μετά από όλα αυτά, το μόνο ουσιαστικά ακριβό θα είναι το μάθημα ζωής. 

---

Χάρης Πίσχος, Ψυχολόγος ΜSc - Υπαρξιακός Συστημικός Ψυχοθεραπευτής

~ Επικοινωνήστε μαζί μας για να κλείσετε ραντεβού: 210 - 8085370 ή στείλτε μας μήνυμα ~

Ετικέτες: υπαρξιακή ψυχοθεραπεία, ψυχοθεραπεία

• Προηγούμενο
• Επόμενο