Κάθε σύντροφος μπαίνει με το ομορφότερο συναίσθημα σε μία νέα σχέση, έχοντας προσδοκίες και όνειρα.

Μαζί όμως με αυτό το συναίσθημα, φέρνει στη σχέση ασυνείδητες εντολές, αόρατες στο σύγχρονο "μαζί" που πολλές φορές ορίζουν τη σχέση και δημιουργούν προβλήματα. Συμπεριφορές και σκέψεις, προερχόμενες από τα πρότυπα που έχει βιώσει ο κάθε σύντροφος, όπως στον τρόπο που οι γονείς του σχετίζονταν αλλά και από προηγούμενες εμπειρίες του, γίνονται οι δυσλειτουργικοί οδηγοί του στο παρόν, μη επιτρέποντάς του να διακρίνει την ευθύνη να σχετιστεί με τον δικό του αυθεντικό τρόπο. 

Αυτές οι ασυνείδητες εντολές, σταδιακά εξελίσσονται σε δυνάστες της σχέσης, ενισχύουν την ανασφάλεια και τον φόβο των συντρόφων και τους βάζουν να κρύβονται πίσω από αυτές για να μπορέσουν να δώσουν νόημα στον εαυτό τους, θυσιάζοντας όμως τη σχέση. Στη θεραπεία ζεύγους, στοχεύουμε στην ανάδειξη αυτών των ασυνείδητων εντολών και βοηθούμε τα ζευγάρια να παράξουν το δικό τους πρότυπο σχέσης και να νιώσουν ευθύνη και υπερηφάνεια για αυτό. 

Οι ασυνείδητες εντολές όπως τις έχουμε δει και από τις θεραπείες ζευγαριών είναι οι ακόλουθες:

"Για να είναι μία σχέση τέλεια, χρειάζεται να γίνονται όλα από μόνα τους"

Ακούω συχνά ζευγάρια να υποστηρίζουν ότι η τελειότητα της σχέσης τους, βασίζεται στην αυτοματοποίηση χωρίς οι ίδιοι να προσπαθήσουν καθόλου, αφήνοντας την αγάπη και την επιθυμία τους για το μαζί να οδηγήσει τα πράγματα. Η αγάπη είναι ζωτική, όμως δεν μπορεί να τα κάνει όλα μόνη της. Χρειάζεται υποστήριξη και από τους δύο, με πρώτο από όλα την ειλικρίνεια και την ευθύτητα στην επικοινωνία. Οι περισσότερες σχέσεις περιλαμβάνουν πολλές προκλήσεις και εγρήγορση σε καθημερινή βάση και το ζευγάρι που δεν θα φοβηθεί αυτούς τους παράγοντες αλλά θα τους αξιοποιήσει, θα έχει τη μοναδική ευκαιρία να εξελιχθεί παράλληλα με την πορεία της σχέσης. Αν ψυχορραγείτε με το πρώτο σημάδι διαφωνίας ή τον πρώτο τσακωμό, χάνετε μία ευκαιρία να δείτε τι συμβαίνει στη σχέση σας και να την κάνετε ακόμα καλύτερη.

 

"Πρέπει να γνωρίζουμε πώς να κάνουμε τη σχέση μας τέλεια"

Συχνά το ζευγάρι, νιώθει ότι έχει την υποχρέωση να βάλει υψηλές προσδοκίες στη σχέση και να ανταποκριθεί με κάθε τρόπο, παρά την έλλειψη καθοδήγησης, υποστήριξης και ρεαλισμού. Πώς είναι η τέλεια σχέση; Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά. Γνωρίζουμε όμως ότι η τέλεια σχέση είναι αυτή που κάθε ζευγάρι δημιουργεί για τους δικούς του ρυθμούς. 

Γιατί επιμένουμε στο τέλειο όμως; Αυτό συμβαίνει γιατί κανένας άνθρωπος δεν έχει διδαχθεί πώς να αποκτήσει τις κατάλληλες δεξιότητες για να κάνει μία σχέση υγιή και ποιοι είναι οι δικοί του ρυθμοί που επιτρέπονται σε αυτήν. Έτσι, συχνά οι σύντροφοι έχουν ως πρότυπα αυτά που παρουσιάζονται στις ταινίες, στην τηλεόραση και στα περιοδικά. Οπότε, δεν είναι περίεργο που πολλές σχέσεις, δυστυχώς, καταλήγουν σε αδιέξοδο και πολλοί γάμοι λήγουν πρόωρα.

 

"Οι διαφωνίες κάνουν κακό στη σχέση"

Σίγουρα υπάρχουν μερικά ζευγάρια στον κύκλο σας που σπανίως τσακώνονται (ή που θέλουν να προβάλλουν αυτό το πρότυπο). Η πραγματικότητα είναι όμως ότι για τα περισσότερα ζευγάρια, οι διαφωνίες είναι μία κανονικότητα στη σχέση τους. Αυτό που μετράει είναι το πώς επικοινωνείτε τις διαφορές σας, καθώς και τις μεθόδους που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για να διαπραγματευτείτε και να επιλύσετε αυτές τις διαφωνίες.

Δομήστε την επικοινωνία σας με τέτοιο τρόπο, ώστε να κατευθυνθείτε προς μία αμοιβαία ικανοποιητική λύση χωρίς να κατηγορείτε το σύντροφό σας, μία αντίδραση προερχόμενη από ανταγωνιστική και εγωιστική διάθεση. Αντέξτε να ακούσετε το σύντροφό σας χωρίς να κρίνετε, μερικές φορές δε χρειάζεται να απαντήσετε καθόλου. Ακούστε μόνο. Το σημαντικό είναι να αποδεχθείτε τις διαφορές που έχετε ως μία καθημερινότητα στη σχέση σας.

 

"Δεν θέλω να αλλάξω εγώ, να αλλάξει εκείνος/η"

Οι σχέσεις απαιτούν κυρίως ευελιξία. Δε χρειάζεται να αλλάξετε την προσωπικότητά σας για να αρέσετε στο σύντροφό σας ώστε να ταιριάζετε με τις προσδοκίες του. Ο σεβασμός και η αποδοχή της διαφορετικότητας είναι απαραίτητα σε μία σχέση προκείμενου να έχει διάρκεια και συναισθηματική σταθερότητα. Εντάξτε στην επικοινωνία σας τη συναισθηματική ακρόαση, την υπομονή και την ενσυναίσθηση. 

 

"Πρέπει να γνωρίζεις τι θέλω πριν το πω διαφορετικά η σχέση μας αντιμετωπίζει πρόβλημα"

Κανείς άνθρωπος δεν έχει "κληρονομικό χάρισμα" να γνωρίζει τι θέλει ο σύντροφός του. Και μόνο η έκφραση αυτής της θέσης από τον ένα σύντροφο, ενοχοποιεί τον άλλο. Κλιμακωτά, ο ενοχοποιητικός σύντροφος προσπαθεί να ικανοποιήσει τον/την άλλο/η χωρίς να τα καταφέρνει, αφού ο πήχης των απαιτήσεων συνεχώς ανεβαίνει. Σίγουρα, υπάρχουν σχέσεις που η επικοινωνία του ζευγαριού είναι κάτι παραπάνω από λεκτική αλλά αυτή η εικόνα είναι αποτέλεσμα μεγάλων προσπαθειών και από τους δύο συντρόφους και δεν έχει προκύψει μαγικά.

Γνωρίζουμε και βλέπουμε πολλά ζευγάρια να μη γνωρίζουν πώς να ζητήσουν αυτό που επιθυμούν. Αντί αυτού, πέφτουν στην παγίδα της εστίασης σε αυτό που δεν θέλουν. Δοκιμάστε να μοιραστείτε τις επιθυμίες σας με τον σύντροφό σας παράλληλα με τα συναισθήματά σας ώστε να μπορεί να σας γνωρίσει και εσωτερικά. Εσείς του δίνετε την ευκαιρία να σας γνωρίσει καλύτερα αν είστε ανοιχτοί και διαθέσιμοι. Σταδιακά, θα αναπτύξετε μία επικοινωνία πέρα από τη λεκτική και θα μπορείτε να καταλάβετε τα κίνητρα και τις αντιδράσεις του συντρόφου σας.

 

"Αν με αγαπάς, θα είσαι συνέχεια δίπλα μου"

Ακόμη μία εκβιαστική και ενοχοποιητική δήλωση, έστω και σαν σκέψη. Οι σύντροφοι συχνά κυριεύονται από μία λανθασμένη πεποίθηση ότι θα πρέπει να βρίσκονται συνέχεια με το σύντροφό τους σε ένα καθιερωμένο πρόγραμμα, λαμβάνοντας την κάθε διαφοροποίηση ως απειλή. Ωστόσο, κάθε σύντροφος έχει την ανάγκη το χωροχρόνο του και μία απόσταση μέσα στη σχέση, την ωφελεί και την ανανεώνει. Η ανάγκη ύπαρξης προσωπικού χρόνου παρ' όλα αυτά, χρειάζεται να καλλιεργείται και να αναπτύσσεται μέσα από τη συναισθηματική επικοινωνία των συντρόφων.

Αναπτύξτε τα δικά σας ενδιαφέροντα εκτός σχέσης και καλέστε τον σύντροφό σας να μοιραστείτε μαζί αυτές τις νέες εμπειρίες. Αναμφίβολα ο χρόνος εγγύτητας των συντρόφων είναι πολύτιμος αλλά μία σχέση χρειάζεται και χώρο να αναπτυχθεί για να διαρκέσει.

 

"Οι ερωτικές στιγμές συμβαίνουν από μόνες τους"

Αυτό μπορεί να ισχύει στις ερωτικές ταινίες όπου παρουσιάζεται μία ωραιοποίηση της σχέσης, αλλά στην πραγματική ζωή, οι ερωτικές στιγμές χρειάζονται και τη δική σας βοήθεια. Ο αυθορμητισμός είναι καλός, αλλά δε χρειάζεται να περιμένετε από αυτόν να λειτουργήσει αυτόματα τη σχέση σας. Η ζωή έρχεται να προκαλέσει και φέρει εμπόδια στη σχέση. Συζητήστε μαζί για το κοινό σας πρόγραμμα, για δραστηριότητες που μπορείτε από κοινού να κάνετε και θα σας φέρουν πιο κοντά, εκφράζοντας αυθεντικές επιθυμίες. Μοιραστείτε ιδέες, σκέψεις και συναισθήματα. Αγγίξτε τον άνθρωπό σας, δώστε του ξαφνικά φιλιά, συχνές αγκαλιές, εκπλήξτε τον!

Μην περιμένετε τον ερωτισμό να έρθει να σας βρει, δημιουργήστε εσείς τις συνθήκες. Η οικειότητα και ο ερωτισμός μένουν ζωντανά όταν τα φροντίζετε και τα καλλιεργείτε, όπως ακριβώς χρειάζεται να ρίχνετε ξύλα στο τζάκι για να διατηρήσετε τη φωτιά.

---

Συγγραφέας: Χάρης Πίσχος, Ψυχολόγος MSc, Υποψ. Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Αθηνών, Υπαρξιακός Συστημικός Ψυχοθεραπευτής 

• Προηγούμενο
• Επόμενο