Η ομαδική θεραπεία, αναφέρεται στην θεραπεία που γίνεται με τον ψυχολόγο και έναν αριθμό από θεραπευόμενους. Ο αριθμός αυτός ποικίλει, χωρίς όμως να είναι λιγότερος από 4 και μεγαλύτερος από 12. Η συνοχή της ομάδας είναι πολύ σημαντική, για αυτό επιλέγονται άνθρωποι με κοινά ηλικιακά και κοινωνικά στοιχεία, καθώς και στόχους θεραπείας.

Το θεραπευτικό πλαίσιο επιτρέπει σε κάθε μέλος να αναφερθεί σε προσωπικά θέματα που το δυσκολεύουν, μέσα σε ένα ασφαλές περιβάλλον, στο οποίο επικρατεί εμπιστευτικότητα, ειλικρίνεια και τηρείται το απόρρητο. Οι σχέσεις μεταξύ των μελών ορίζονται μόνο μέσα στην θεραπευτική ομάδα και δεν επιτρέπεται να υπάρχουν σχέσεις εκτός θεραπευτικού πλαισίου. Η χρονική διάρκεια της ομάδας είναι 2 ώρες και η συχνότητα εβδομαδιαία.

Το περιβάλλον της ομάδας, είναι μία δυναμική αλληλεπίδραση σχέσεων και συναισθημάτων που κατευθύνεται από τον ψυχολόγο και σε ορισμένες περιπτώσεις και από τον συνθεραπευτή. Κάθε μέλος, εκφράζοντας το θέμα του, απευθύνεται ταυτόχρονα σε μία μικρογραφία της κοινωνίας που εδώ τον ακούει, τον αποδέχεται, τον αφουγκράζεται και τον καθρεφτίζει. Ακόμα και σε περιπτώσεις διαφωνίας, η ομάδα λειτουργεί με τέτοιον τρόπο που το θέμα λύνεται, αποκαλύπτωντας στο κάθε μέλος το νόημα αυτής της διαφωνίας.

 

Τα οφέλη της Ομαδικής Θεραπείας*:

1. Ενστάλαξη ελπίδας, γιατί η ομάδα θα βοηθήσει τον θεραπευτόμενο να αλλάξει τη ζωή του απαλλασσόμενος ή βελτιώνοντας τα συμπτώματά του, να αναπτύξει την αυτοπεποίθησή του και να χαρεί τη ζωή του περισσότερο, μέσα από την ανάλυση στο εδώ-και-τώρα.

2. Καθολικότητα, γιατί κάθε άνθρωπος μπαίνει στην ομάδα πιστεύοντας ότι μόνο αυτός έχει παθολογία, περίεργες σκέψεις κι επιθυμίες και φυσικά διαψεύδεται από τα άλλα μέλη.

3. Χορήγηση πληροφοριών, εφόσον στη διάρκεια της θεραπείας θα δοθούν πληροφορίες για τα ζητήματα της ψυχικής υγείας καθώς και συγκεκριμένες οδηγίες πάνω σε καθημερινά προβλήματα.

4. Αλτρουϊσμός, γιατί το μοίρασμα και μόνο του χρόνου και η προσπάθεια κατανόησης των συμπτωμάτων από τα μέλη, βοηθούν στο να προσφέρει κάποιος κάτι από τον εαυτό του προκειμένου και να ωφεληθεί, ακόμη κι αν οι οικογενειακές εμπειρίες έχουν υπάρξει ιδιαίτερα στερητικές και προβληματικές και γι' αυτό η διορθωτική επαναβίωση της αρχικής οικογενειακής ομάδας, συνιστά ένα από τα βασικότερα πλεονεκτήματα της ομαδικής θεραπείας.

5. Κοινωνικοποίηση, καθότι η διαδικασία της ομάδας βοηθά στο να αντλήσει κάποιος πληροφορίες για τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρεται κι αντιδρά κι άρα να τον μεταφέρει αυτόν τον πλούτο και στη ζωή του εκτός του θεραπευτικού group.

6. Μιμητική συμπεριφορά, όπως κι όταν είμαστε παιδιά και μαθαίνουμε μέσα από τη διαδικασία της μίμησης και της ταύτισης.

7. Κάθαρση, διότι η επεξεργασία στο συνειδητό μέσω της λεκτικοποίησης των ασυνείδητων αισθημάτων προσφέρει ανακούφιση.

8. Υπαρξιακοί παράγοντες, γιατί η ομάδα συζητάει με όρους αναλυτικής ενδοσκόπησης βασικά ζητήματα της ανθρώπινης ύπαρξης, όπως ο θάνατος, η μοναξιά, η ματαιότητα της ζωής, θέματα δηλαδή που μας απασχολούν έντονα σε όλη τη διάρκεια της ζωής και συνήθως προσπαθούμε να αποσιωπήσουμε γιατί προκαλούν άγχος και κατάθλιψη.

9. Συνεκτικότητα της ομάδας, που αφορά την αίσθηση του ανήκειν σε ένα σύνολο, το οποίο γνωρίζει και τα καλά και τα κακά στοιχεία της προσωπικότητας. Είναι και αυτός ένας από τους πιο δυνατούς παράγοντες στη θεραπεία που μαζί με τον τελευταίο παράγοντα της διαπροσωπικής μάθησης συνιστούν τους ακρογωνιαίους λίθους της ομαδικής εργασίας.

*Irvin Yalom, Θεωρία και Πράξη της Ομαδικής Ψυχοθεραπείας, 2006

Οι αλληλεπιδράσεις και ιδιαίτερα οι διαπροσωπικές σχέσεις μέσα στην οικογένεια, αποτελούν το βασικό μηχανισμό για τη διαμόρφωση και κατ' επέκταση και για την αλλαγή της δυσλειτουργικής συμπεριφοράς των μελών της οικογένειας. Η δομική οικογενειακή θεραπεία, η προσέγγιση μας με τις οικογένειες, ασχολείται με τη διαδικασία ανάδρασης ανάμεσα στις περιστάσεις και στο άτομο που τις βιώνει και εμπλέκεται σε αυτές, δηλαδή με τις αλλαγές που επιβάλλονται από το άτομο στις καταστάσεις με τον τροπό που η ανάδραση από αυτές τις αλλαγές επηρεάζει την επόμενη κίνησή του.

Μία αλλαγή στη θέση που παίρνει το άτομο απέναντι στις περιστάσεις συνιστά αλλαγή της ίδιας της εμπειρίας του. Στην οικογενειακή θεραπεία χρησιμοποιούμε τεχνικές που αλλάζουν το άμεσο πλαίσιο των ανθρώπων με τέτοιο τρόπο ώστε να αλλάζουν και οι θέσεις τους μέσα σε αυτό. Μεταβάλλοντας τη σχέση ανάμεσα σε ένα άτομο και στο οικογενειακό πλαίσιο μέσα στο οποίο αυτό λειτουργεί, μεταβάλλουμε και την υποκειμενική εμπειρία του ατόμου.

Μέσα στην οικογενειακή θεραπεία, δουλεύουμε τις σχέσεις και τον τρόπο με τον οποίο σχετίζεται ένα μέλος της οικογένειας με κάποιο άλλο μέλος ή και με όλα. Έχει παρατηρηθεί ότι πολλές φορές, ένα μέλος της οικογένειας, εμφανίζει το πρόβλημα, ώστε το μέλος αυτό να χαρακτηριστεί ως «ασθενής». Η ασθένεια αυτού του μέλους, είναι και η αφορμή για να έρθει η οικογένεια στη θεραπεία. Η οικογενειακή θεραπεία, καθρεφτίζει ότι αυτό το μέλος εκφράζει, με έναν ασυνείδητο τρόπο, το πρόβλημα όλης της οικογένειας και ταυτοποιείται με αυτό, προκειμένου η οικογένεια να παραμείνει σταθερή και λειτουργική.

Στη θεραπευτική αντιμετώπιση, δίνουμε έμφαση στη σχέση που το άτομο έχει με τη συγκεκριμένη κατάσταση. Παρατηρούμε και εστιάζουμε στις σχέσεις. Στόχος μας είναι να αλλάξει ο τρόπος με τον οποίον τα άτομα επικοινωνούν και σχετίζονται μεταξύ τους αλλά και με διάφορες ιδέες και καταστάσεις τις οποίες ανακυκλώνουν στην οικογένεια. Η διαφοροποίηση αυτή, όταν γίνεται φανερή στην οικογένεια συντελεί στην αλλαγή των δυσλειτουργικών σχέσεων αλλά και παίρνει το πρόβλημα από το μέλος της οικογένειας που έχει χαρακτηριστεί ως «ασθενής».

Δύο άνθρωποι που ενώνονται και αποφασίζουν να ζήσουν μαζί, αναζητούν τη συντροφικότητα, την αγάπη, την εκτίμηση, τον σεβασμό. Ενώ ξεκινούν με όνειρα και ενθουσιασμό, συμβαίνει στην πορεία της καθημερινότητας να αντιμετωπίζουν διάφορες δυσκολίες επικοινωνίας που τους οδηγούν σε αμφισβήτηση του συντρόφου αλλά και της σχέσης γενικότερα.

Ο μοναδικός τρόπος επικοινωνίας που έχει μάθει κάθε άνθρωπος, δυσχεραίνει την επαφή μεταξύ των συντρόφων, με αποτέλεσμα να φαίνεται σαν να μην υπάρχει διέξοδος. Ο ψυχολόγος, χωρίς να συμμαχεί με κάποιον από τους δύο συντρόφους αλλά ούτε να παίζει το ρόλο διαιτητή, βοηθάει στην αποκάλυψη των ενδότερων επιθυμιών του ζευγαριού, που για κάποιους λόγους μένουν βαθιά κρυμμένες. Μαζί με τις επιθυμίες ακούγονται και οι δυσκολίες, οι απογοητεύσεις, οι ακυρώσεις και δίνεται η ευκαιρία να ακουστεί σε ένα ασφαλές περιβάλλον, τι κρύβεται πίσω από την λεκτική επιφάνεια.

Ο στόχος στη θεραπεία ζευγαριού είναι η δημιουργία εκείνου του πλαισίου που θα επιτρέψει στο ζευγάρι να επικοινωνεί με ασφάλεια, ειλικρίνεια και αμοιβαία εμπιστοσύνη τα συναισθήματά του ώστε να νοηματοδοτήσει τη σχέση.

 

Ψυχοθεραπεία Ζευγαριού μέσω της Συγκινησιακά Εστιασμένης Ψυχοθεραπείας
Το EFT δημιουργήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 και αποτελεί ένα διεθνώς αναγνωρισμένο μοντέλο θεραπείας. .Πρόκειται για μια σύνθετη προσέγγιση στη θεραπεία ζεύγους που αντλεί τις θεωρητικές του βάσεις από τη Συστημική θεραπεία, τη θεωρία του Δεσμού και την Βιωματική Θεραπεία εστιάζοντας στα συναισθήματα του ζευγαριού και τη δύναμη που έχουν στην ανάδειξη της ενήλικης σχέσης αγάπης ανάμεσα στους συντρόφους.

Εμπνευστές και δημιουργοί του EFT είναι οι Sue Johnson and Les Greenberg. Από τότε, η Sue Johnson ανέπτυξε περαιτέρω το μοντέλο ώστε σήμερα να αποτελεί μία βραχεία δομημένη προσέγγιση στη θεραπεία ζεύγους. Περιλαμβάνει 9 βήματα σε 3 στάδια. Ο θεραπευτής του EFT βοηθά το ζευγάρι να καταλάβει τον τρόπο με τον οποίο συμβάλλουν και συμμετέχουν στο επαναλαμβανόμενο αρνητικό μοτίβο της αλληλεπίδρασής τους, στον αρνητικό 'χορό του ζευγαριού' όπου συνδημιουργούν ανασφάλεια, απογοήτευση, εκνευρισμό, και απόσταση. Στη συνέχεια, βοηθά το ζευγάρι να συνδημιουργήσει ένα θετικό, ασφαλή και τρυφερό δεσμό.

Το EFT έχει επανειλημμένα ερευνηθεί επιστημονικά: η σταθερότητα των θετικών αποτελεσμάτων της θεραπείας αυτής είναι ισχυρή ενώ άλλων μοντέλων. Είναι αποτελεσματική σε πολλά ζευγάρια, ακόμα και σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν ψυχολογικά ή σωματικά συμπτώματα.